น้ำวุ้นตา (vitreous)

น้ำวุ้นตา (vitreous) เป็นสารใสคล้ายเจลอยู่ภายในลูกตาส่วนหลัง ทำหน้าที่เป็นตัวกลางให้แสงผ่าน ให้สารอาหารแก่จอประสาทตาและเซลล์ผนังลูกตาชั้นใน และช่วยพยุงลูกตาให้คงรูปเป็นทรงกลม

เคยมั้ย? เวลามอง จะมีปัญหาว่าเห็นหยากไย่ลอยไปลอยมา เกิดความรู้สึกรำคาญ อยากทราบว่าเป็นเพราะอะไร

คำตอบคือ อาการที่เกิดขึ้น เห็นเป็นหยากไย่ลอยไปลอยมา หรือเห็นจุดดำลอยไปลอยมา เกิดจากภาวะวุ้นตาเสื่อม การเสื่อมนี้เนื่องมาจากวุ้นตาเดิมเป็นเจล (คล้ายเจลลี่) เมื่ออายุมากขึ้น หรือภาวะสายตาสั้นมาก อาจเกิดการเสื่อมของวุ้นตา แล้วทำให้แสงที่ผ่านวุ้นตา ที่บางส่วนเหลว และบางส่วนหนาตัวขึ้น เห็นเป็นเงาตะกอนวุ้นตากองอยู่บนจอตา

สาเหตุน้ำวุ้นตาเสื่อม

สาเหตุหลักๆ ของน้ำวุ้นตาเสื่อมเนื่องจากอายุที่มากขึ้น

1.ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป น้ำวุ้นตาจะมีการหดตัวและหนาตัวเป็นจุดหรือเป็นเส้นภายในลูกตา การหดตัวของน้ำวุ้นตานี้จะทำให้น้ำวุ้นตาแยกห่างออกจากจอประสาทตา รวมกันเป็นกลุ่มก้อนที่มีลักษณะทึบแสง ทำให้เห็นเป็นเงาเกิดขึ้น

2.คนไข้ได้รับอุบัติเหตุทางตา หรือบริเวณศีรษะ หรือมีการอักเสบในลูกตา จะทำให้น้ำลูกตาเสื่อมเร็วกว่าปกติได้

3.ผู้ที่มีภาวะสายตาสั้นมากๆ ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้น้ำวุ้นลูกตาเสื่อมเร็วกว่าปกติได้

อาการ

การเสื่อมลงของวุ้นตา จะทำให้แสงที่ผ่านวุ้นตา ที่บางส่วนเหลว และบางส่วนหนาตัวขึ้น เห็นเป็นเงาตะกอนวุ้นตา อยู่บนจอตา จะรู้สึกเห็นเหมือนมีเงาลอยไปมา อาจมีรูปร่างแตกต่างกันได้หลายแบบ เช่น เป็นจุดเล็กๆ คล้ายลูกน้ำ เป็นวงกลม หรือเป็นเส้น จะรู้สึกและสังเกตได้ง่ายขึ้นเวลามองไปยังพื้นผิวที่เรียบและเป็นสีอ่อน  ลักษณะอาการแบบนี้เราเรียกว่า Floater

วิธีการรักษา

1. กรณีบุคคลที่เห็นจุดลอยไปมา หรือเห็นเป็นลูกน้ำลอยไปมา จักษุแพทย์จะทำการขยายม่านตา และตรวจดูบริเวณหลังจอประสาทตาว่ามีรอยขาดหรือไม่ ถ้าไม่มีก็ยังไม่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะตาบอด ไม่มีอันตรายใดๆ สำหรับกลุ่มนี้

2. อีกกลุ่มหนึ่ง วุ้นตาที่เสื่อมลงบางครั้งมีการเคลื่อนไหวตัวของวุ้นตา และไปรั้งจอตาได้ เมื่อดึงรั้งจอตา จอตาจะรับรู้เป็นแสง โดยอาจจะเห็นแสงวาบ ถ้าดึงรั้งมากอาจมีรอยผุเปื่อย หรือขาดได้ ซึ่งจะนำไปสู่จอตาลอก และเกิดภาวะการสูญเสียสายตาได้ ถ้าหากมีน้ำวุ้นลูกตาเสื่อม และจอประสาทตาขาดร่วมด้วย จักษุแพทย์อาจรักษาด้วยวิธีการยิงเลเซอร์ เพื่อรักษาจอประสาทตาฉีกขาดและหลุดลอกนั้น

ภาวะวุ้นตาเสื่อมอาจเกิดขึ้นได้กับทุกคน และเมื่อเกิดขึ้นแล้วจะไม่หายไป แต่อาจจะเปลี่ยนรูปลักษณะไปได้ แต่ควรตระหนักเมื่อเจอจุดดำลอยไปลอยมาว่าอาจเกิดภาวะวุ้นตาเสื่อมซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะจอตาขาดหรือหลุดลอกได้ ดังนั้นควรเข้ารับการตรวจโดยจักษุแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อตรวจเช็กดูว่ามีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะจอตาฉีกขาดและหลุดลอกหรือไม่